En genel tanımıyla psikoloji, insan davranışlarını, duygularını, düşüncelerini ve hayvan davranışlarını inceleyen bilim dalıdır. Psikolojinin tanımında yer alan “davranış” kelimesi ile insanın zihinsel ve bedensel her türlü hareketi kastedilmektedir. Psikoloji, insanların düşünce ve davranışlarının nedenlerini daha iyi anlama, açıklama ve tanımlamayı, insanın hangi ortam ve koşul altında ne tür bir davranış sergileyeceğini öngörmeyi sağlayacağı gibi size kendi tavır ve tepkileriniz hakkında içgörü kazandıracaktır.

Parçadan hareketle aşağıdaki gazete manşetlerinden hangisi psikoloji biliminin ilgilendiği konular arasında yer almaz?

Psikolojide her konuya değişik bir açıdan yaklaşılabilir. Bunlardan her biri bireylerin neden belirli biçimde davrandıklarına ilişkin farklı açıklamalar getirir. Bu açıklamalardan;

Davranışçı Yaklaşım, insanların sadece gözlenebilir davranışlarına odaklanılması gerektiğini savunmuştur, insanların çevredeki olaylara nasıl tepki verdiklerinin incelenmesinin bilimsel olduğunu belirtmiştir.

Psikanalitik Yaklaşım, insan davranışlarını anlamak için bilinçaltı etkilere, biyolojik güdülere ve çocukluk yaşantılarına odaklanmıştır.

Hümanist Yaklaşım, kişisel gelişim, kişisel algı, kişisel seçim gibi konulara öncelik verir. Bireylerin kendilerini nasıl algıladıklarının, davranışları üzerinde etkili olduğunu savunur.

Bilişsel Yaklaşım, insan davranışlarının dikkat, algılama, tekrar, kodlama, geri getirme gibi bilişsel süreçler tarafından belirlendiğini savunmuştur.

Parçada verilen bu bilgiler aşağıdaki öğrencilerin düşüncelerinden hangisiyle ilişkilendirilemez?

Bir ürünü, hizmeti, bir kişiye veya gruba tanıtmak, doğrudan satış yapabilmek için psikolojinin çalışmalarından yararlanarak pazarlama iletişimini kullanan iş alanı aşağıdakilerden hangisidir?  

Yurtdışında öğrenim görmekte iken babasının işi dolayısı ile Türkiye’de öğrenimine devam etmek durumunda kalan Ayşe, Bursa’da bir Anadolu Lisesi’ne kayıt yaptırmıştır. Ayşe zamanla okulunda uyum sorunları yaşamaya başlamıştır.

Buna göre Ayşe sorunlarını çözmek için aşağıdaki uzmanlık alanlarının hangisinden destek almalıdır?

Davranış, organizmanın içsel ve dışsal uyaranlara karşı gösterdiği her türlü tepkidir. Bu tepkiler yürümek, koşmak gibi doğrudan gözlenebilen vücut hareketleri olabildiği gibi doğrudan gözlenemeyen duygu ve düşünceler de olabilir. Davranışın ortaya çıkma nedenlerini açıklamak her zaman kolay değildir çünkü insan karmaşık bir organizmadır. Dolayısıyla insan aç olduğu zaman aldığı yemek kokusu hoşuna giderken tok olduğu zaman midesini bulandırabilir. Yine güzel bir manzara, güzel bir müzik, güzel bir tablo insanda heyecan uyandırabilir. Başka bir örnekte de bir öğrenci, arkadaşının ilgisizliği nedeniyle mutsuz olurken okul futbol takımının final maçını kazanmasıyla mutlu olur. Bunun gibi uyarıcı tepki ilişkisine yönelik örnekler daha da artırılabilir.

Bu parçadan hareketle;

I. Aynı organizma aynı uyarıcıya farklı durumlarda farklı tepkiler gösterebilir.
II. Farklı uyarıcılar aynı organizmada aynı tepkiyi oluşturabilir.
III. Farklı uyarıcılar aynı organizmada farklı tepkilere neden olabilir.

yargılarından hangilerine ulaşılabilir? 

Aşağıda matematikte açılar konusunu yaş grubunun ilgisine göre anlatan görseller görülmektedir.

Buna göre, öğrenmede biyolojik süreçlerle ilgili hangisi söylenebilir?

I. Arkadaş çevresinin kişi üzerindeki etkisi yoğundur.
II. İnce motor kas gelişiminin başladığı dönemdir.
III. “Ben neyim” sorusu kişinin özellikle gündemindedir.
IV. Hayatın değerlendirilmesi ve fiziksel yavaşlık söz konusudur.

Verilenlerden hangileri ergenlik dönemi özelliklerindendir?

İnsan algısında, nesne algılamaya ilişkin kuvvetli eğilimin yanı sıra büyük bir istikrarlılık vardır. Daha önce çeşitli özellikleriyle algılanan nesnelerin, bu özellikleri değişmesine rağmen algılarının aynı kaldığı söylenebilir. Bu doğrultuda nesne ya da olayların farklı ortamlarda hep aynıymış gibi algılanmasına algıda değişmezlik adı verilir. Şekil, büyüklük ve parlaklık değişmezleri başlıca türleridir. Bütün süreklilikler içinde en çok araştırma konusu olan büyüklük değişmezliği bir nesnenin algılanan büyüklüğünün, uzaklığı ne olursa olsun göreli olarak değişmez kalmaya devam etmesidir.

Bu açıklamaya göre aşağıdakilerden hangisi algıda büyüklük değişmezliğine örnektir?

Aşağıda Orta Çağ Japonya’sında bir mekânın zemininin güvenlik nedenleriyle, bilinçli olarak gıcırtı sesi vermeye göre yapıldığını gösteren fotoğraflar görülmektedir.

İhtiyaç ve güdüler algıya yön verir. İnsan, kişisel ihtiyaç analizi ile de eylemlerine yön verir. Davranışların temelinde kendini ve çevreyi koruma gereksinimi önde gelen bir ihtiyaçtır. Bu nedenle yaşamın devam ettirilmesi, bedenin muhafazası için her birey her çağda önlemler geliştirmektedir. Burada amaç fotoğraflar gösterildiği gibi saldırganların sessiz ve gizlice yaklaşmasını zorlaştırmaktır.

Bu açıklamada işaret edilen tedbirin alınmasına neden olan durum psikolojide aşağıdaki ifadelerden hangisi ile açıklanabilir?

Davranışın enerji kaynağı ve davranışı bir hedefe yönlendiren ihtiyaç ya da arzudur. İçsel bir durum ya da koşuldur. Davranışı harekete geçirir ve davranışa yön verir.

Bu açıklamanın psikolojideki kavramsal karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?