Mustafa Kemal, gençlik yıllarından itibaren ülkenin sorunlarıyla yakından ilgilenmiştir. Sürekli yerli ve yabancı çok sayıda düşünürün kitaplarını okumuş, notlar almış, analizler yapmıştır. Yabancı dil bilmesi Avrupa’da yaşanan gelişmeleri yakından takip etmesini sağlamıştır. Bu durum sorunlara karşı bakış açısını genişletmiştir. Sorunlara etkili ve kalıcı çözümler bulmaya çalışmıştır.

Yukarıdaki metinde Mustafa Kemal’in kişilik özelliklerinden hangisine değinilmemiştir?

Genç Mustafa’nın okumaya karşı büyük bir ilgisi vardı. Yerli ve yabancı birçok fikir adamını okur ve onların fikirlerini analiz ederdi. Kitapları okurken sayfa kenarlarına notlar alır, kimi zaman kendi fikirlerini de bu notların yanına yazardı. Mustafa Kemal yabancı düşünce adamlarının eserlerinden istifade edebilmek için Fransızca öğrenmişti.

Bu durumun Mustafa Kemal üzerindeki etkisi aşağıdakilerden hangisi olabilir?

Harp Akademisinden mezun olan Mustafa Kemal, ilk görev yeri olan Şam’a atandı. Burada Vatan ve Hürriyet Cemiyeti’ni kurdu. Manastır’a atandıktan sonra İttihat ve Terakki Cemiyeti’ne katıldı. 1913 yılında Sofya askeri ataşesi olarak atandı. Burada Osmanlının Batı karşısında geri kalmasının sebeplerini araştırdı.

Bu metne göre Mustafa Kemal ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

“... Ordu mensupları cemiyet içinde kaldıkça millete dayanan bir parti kuramayız. Orduyu da zaafa uğratırız. Bugün mensuplarının çoğu İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin üyesi olan 3. Ordu esas itibarıyla modern bir ordu sayılamaz. Ordu ile cemiyeti ayıralım. Cemiyet tam manasıyla siyasi bir parti halinde milletin bünyesinde kök salsın. Ordu da asli vazifesiyle uğraşsın...”

Bu görüşleriyle Mustafa Kemal aşağıdakilerden hangisinin önemini vurgulamıştır?

Mustafa Kemal, Manastır Askeri İdadisinde okurken;

• Milli birlik ve beraberlik
• Vatan sevgisi,
• Türkçülük,

konularında aşağıdaki düşünürlerin hangisinden etkilendiği söylenemez?

Mehmet Emin Yurdakul: Eserlerinde millet ve milli birlik kavramlarını sıkça kullanmıştır.

Namık Kemal: Mustafa Kemal’in vatan ve hürriyet duygularının pekişmesinde rolü büyüktür.

Tevfik Fikret: Mustafa Kemal’de inkılap ruhunun oluşmasında ve gelecekte yapacağı yeniliklerde
ilham kaynağı olmuştur.

Bu düşünürlerin Mustafa Kemal’i;

I. Milliyetçilik
II. Vatan ve millet sevgisi
III. Özgürlük ve yenilikçilik

düşüncelerinden hangilerinde etkilediği söylenebilir?

29 Ekim 1911’de İtalya savaş ilan etmiş ve Trablusgarp’a asker çıkarmıştır. Osmanlı ordusu savaşa denizden ve karadan müdahale edememiştir. Donanmanın çok zayıf olması nedeniyle denizden yardım gönderilememiştir Mısır’ın İngiliz işgali altında bulunması yüzünden karadan da yardım ulaştırılamamıştır.

Bu olaylara şahit olan Mustafa Kemal, Türkiye Cumhuriyetini kurduğunda aşağıdaki hangi alanda da yenilikleri ön planda tutmuş olabilir?

Şam'da 5. Ordu'nun emrinde kaldığı üç yıl içinde Suriye'nin hemen her yerini görevle dolaşmış, memleket idaresindeki aksaklıkları, ordunun eğitim ve öğretimindeki eksiklikleri daha da yakından görmüştü. Mustafa Kemal, burada 1906 yılı Ekim ayı içinde güvendiği bazı arkadaşlarıyla gizli olarak Vatan ve Hürriyet Cemiyetini kurdu. Bu arkadaşlarıyla beraber Beyrut, Yafa ve Kudüs'te de kurdukları cemiyeti genişletti. Bir ara gizli olarak Mısır ve Yunanistan yoluyla Selânik'e geçerek burada da Vatan ve Hürriyet Cemiyetinin bir şubesini açtı ve tekrar Şam'a döndü.

Yukarıdaki metinde Atatürk’ün hangi kişilik özelliğine değinilmiştir?

Mustafa Kemal'in, Balkan Savaşları yenilgileriyle ilgili tespitleri şöyledir:

Balkan Savaşları korkunç bir bozgundu. Tarihte hiçbir ordu bu kadar kısa zamanda bu kadar kötü dağılmamıştı. Bunda öncelikle merkezin ordular üzerindeki zaafının, etkisizliğinin, komutanlar ve birlikler arasındaki koordinasyon yokluğunun, ilk hareketlerin hedefsizliğinin, bu nedenle askerin moral çöküntüsü içinde olmasının, bilgisizliğin, yetersizliğin ve en önemlisi, politikanın ordu subayları arasında neden olduğu parçalanmanın önemli rolü olmuştu.

Balkan savaşları yenilgisi ile ilgili;

I. Planlama eksikliği
II. Orduya siyasetin karışması
III. Orduya yeterli bütçenin ayrılmaması

durumlarından hangileri Mustafa Kemal’in tespitleri arasında gösterilir?

İkinci Meşrutiyet’in ilanından sonra, Meşrutiyet yönetimine karşı çıkanların ve İstanbul’daki ordu mensuplarının da içinde yer aldığı 31 Mart Olayı(13 Nisan 1909) olarak bilinen bu isyanı bastırmak için Selânik’te “Hareket Ordusu” hazırlandı. Komutanlığını Mahmut Şevket Paşa’nın yaptığı bu ordunun kurmay başkanlığını ise Mustafa Kemal üstlendi. Mustafa Kemal, Selânik’te bu ordunun kuruluşunda yer almış ve aynı zamanda bu orduya Hareket Ordusu adını da vermişti. Bu ordunun İstanbul’da uygulayacağı planları ve bildiriyi de hazırladı. Hareket Ordusu İstanbul’a ulaştıktan sonra kısa sürede duruma hâkim oldu, isyanı bastırdı.

Bu bilgilere göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?

Mustafa Kemal II. Abdülhamid’in politikalarına ve ülke sorunlarına karşı çözüm bulmak amacıyla arkadaşlarıyla birlikte Şam’da “Vatan ve Hürriyet” cemiyetini kurdu. Cemiyet yoluyla düşüncelerini yaymak isteyen Mustafa Kemal, görev için gittiği Beyrut, Yafa ve Kudüs’te cemiyetin şubelerini kurdu ancak bu şehirlerdeki halkın çoğunluğunun Türk olmayışı, bilinç düzeyinin düşüklüğü ve Rumeli’ye göre okullu subay yoğunluğunun az oluşu gibi nedenler Mustafa Kemal’in hedeflerine ulaşmasında engel olmuştur. Özgürlükçü fikirlerin Balkan coğrafyasına daha kolay yayılabileceği düşüncesiyle Selânik’e gitmeyi ve cemiyet faaliyetlerini burada yürütmeye karar verdi. Bu amaçla 1906 yılında Yafa ve Mısır üzerinden gizlice Selânik’e giderek burada Vatan ve Hürriyet Cemiyeti’nin bir şubesini kurdu.

Buna göre Mustafa Kemal’de cemiyet faaliyetlerinin Şam’da çok etkili olmayacağı
fikrinin oluşmasında;

I. Beyrut, Kudüs ve Yafa şehirlerinde Türk nüfusun az oluşu
II. Rumeli’deki halkın bilinç düzeyinin düşük oluşu
III. Okullu subay oranının Rumeli’ye göre burada daha az oluşu
IV. Özgürlükçü fikirlerin balkanlarda daha kolay yayılabileceği düşüncesi

nedenlerinden hangileri etkili olmuştur?

Mustafa Kemal, henüz bir kurmay yüzbaşı iken Balkan Savaşı'nın çıkacağına kesin gözüyle bakıyordu. Kendisinin ifadesiyle bunu anlamamak için ya cahil ya da ihanet içinde olmak gerekiyordu. O, bu savaştan güçlü bir şekilde çıkmak için harekât planları yapmış ve bunları hararetle savunmuştu.

Bu bilgilere göre Mustafa Kemal’in hangi kişilik özelliği ön plana çıkmaktadır?