Mustafa Kemal 1899’da Manastır’dan gelip İstanbul Harp Okulu’na başladı. Bu okuldayken Batı’daki gelişmeleri yakından takip edebilmek amacıyla Avrupa’dan çeşitli dergi ve kitaplar getirtti. Ülke sorunlarını takip ederek kaldığı pansiyonda da Fransızca dersleri aldı. 1902 yılında okulundan teğmen olarak mezun oldu.

Parçaya göre Mustafa Kemal’le ilgili yorumlardan hangisi yapılamaz?

Selanik, Osmanlı Devleti’nin Batı’ya açılan önemli bir liman kentiydi. Aynı zamanda hem İstanbul hem de Avrupa kentleriyle kara ve demir yolu ulaşım ağı gelişmiştir. Farklı dil, din, ırk ve kültürden insanların bir arada yaşadığı, Avrupa’dan gelen gazete, dergi ve fikirlerin hızlıca yayıldığı bir şehirdi. Farklı kültürlerin bir arada yaşaması özgür bir ortam oluşmasını sağlamıştı. Toplumda Batı kültürü ve Türk Kültürü’nün yansımaları bir arada görülebiliyordu.

Bu bilgilere göre Selanik şehrinin yapısı ile ilgili,

I. Siyasî
II. Kültürel
III. Askerî
IV. Ekonomik

özelliklerden hangilerine ulaşılabilir?

Mustafa Kemal’in sınıf arkadaşı Asım Gündüz, hatıralarında harp okulu yıllarında Mustafa Kemal’i şöyle anlatmaktadır:

“Mustafa Kemal doğup büyüdüğü Selanik’in batıyla daha bağlantılı bulunması sebebiyle olacak ki onun dikkat çeken fikirleri vardı. Etrafına topladığı arkadaşlarla cesaretle konuşuyor, onları güzel konuşmasıyla kısa zamanda tesiri altına alıyordu. Bizlerin okumadığı birçok vatan şiirini sık sık tekrarlıyordu. Namık Kemal’in bütün şiirlerini bir defterde toplamıştı. Bu şiirleri kısa zamanda bütün arkadaşlar defterlerimize yazmış ve ezberlemiştik. Bizler vatan, millet ve Türklük fikirlerini ilk defa harp akademisi sıralarında ondan duymuştuk. Tarih okumak onun için en büyük hevesi ve hırsı idi. Fransızca’yı da onun için çok iyi bilmek istiyordu. Osmanlı tarihini Fransızca eserlerden okuyordu.”

Buna göre Mustafa Kemal’in hangi kişilik özelliğine ulaşılamaz?

Mustafa Kemal’in bu cümlelerinden yola çıkarak hangisine ulaşılamaz?

Sosyal Bilgiler öğretmeni, görsele göre öğrencilerine Selanik ile ilgili ulaşabilecekleri
yargıları sormuştur.

Öğrencilerin cevaplarından,

I. Bir liman şehridir.
II. Ulaşım çeşitliliği olan bir şehirdir.
III. Farklı kültürlerin bir arada yaşadığı bir şehirdir.

hangilerinin doğru olduğu söylenebilir?

Mustafa Kemal, annesinin isteği üzerine geleneksel eğitim veren mahalle mektebine başladı. Bu okulda eğitimini tamamlamadan babasının istediği, modern eğitim veren Şemsi Efendi Mektebi’ne geçti. Bu okulu tamamladıktan sonra Selanik Mülkiye Rüştiyesi’ne kaydoldu fakat Mustafa Kemal, asker olmak istiyordu. Bu nedenle annesinin istememesine rağmen gizlice askerî rüştiye sınavlarına girdi ve başarılı oldu. Bunun üzerine annesi Mustafa Kemal’i askerî rüştiyeye kaydetmek zorunda kaldı.

Bu bilgilere göre Mustafa Kemal’in öğrenim hayatı ile ilgili,

I. Öğrenim hayatı boyunca kendi istediği okullarda öğrenim görmüştür.
II. Öğrenim göreceği okullar konusunda annesi ile babası arasında görüş ayrılığı vardır.
III. Öğrenim hayatını sürdürmek istediği okul konusunda kararlı bir tutum sergilemiştir.

çıkarımlardan hangilerine ulaşılabilir?

Atatürk’ün doğup büyüdüğü dönemde Osmanlı Devleti, Fransız İhtilali ile ortaya çıkan eşitlik, özgürlük, milliyetçilik gibi kavramlardan etkilendi. Osmanlı gibi çok uluslu yapıya sahip olan devletler özellikle milliyetçilik düşüncesinden olumsuz etkilendi. Bu etki sonucunda Osmanlı Devleti sınırlarında yaşayan azınlıklar ayaklanarak birer birer bağımsızlıklarını ilan etmeye başladı. Osmanlı Devleti ise bu ayaklanmaları önlemek için meşrutiyet yönetimine geçti ancak bu rejim de iç karışıklıkların önlenmesinde yeterli olmadı.

Verilen bilgilerden hareketle,

I. İhtilal sonucunda yeni devletlerin kurulduğu,
II. İhtilalin ulus devletlerin kurulmasında etkili olduğu,
III. İhtilalin olumsuz etkisine karşı Osmanlı Devleti’nin bazı önlemler aldığı,

yargılardan hangilerine ulaşılabilir?

Atatürk, gençlik dönemlerinde Batı’daki dergi, gazete ve önemli düşünürleri yakında takip ederdi. Okul arkadaşlarıyla bir araya gelerek Osmanlı Devleti’nin gidişatıyla ilgili fikir alışverişinde bulunurdu. Kendini iyi bir şekilde yetiştirmek için de çok çalışırdı. Öğrenim hayatı boyunca aldığı eğitim onda ulus ve yurt sevgisi ile Türkçülük fikirlerinin olgunlaşmasını sağladı. Fikirlerini kısa sürede halka duyurmak için arkadaşlarıyla birlikte gazete çıkardı.

Metinde Mustafa Kemal'in kişisel özelliklerinden hangisine ulaşılamaz?

T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük dersi öğretmeni öğrencilerine: ‘’Mustafa Kemal yerli ve yabancı birçok aydının fikirlerinden etkilenmiştir. Ancak o, bir düşünürün ya da düşünce akımının izleyicisi olarak kalmamış; farklı fikirlerden yararlanarak kendi düşünce dünyasını inşa etmiştir. Bu da Mustafa Kemal’in özgün fikirler üretmesine zemin hazırlamıştır. Bu nedenle Mustafa Kemal’in fikirleri yabancı ideolojilerle açıklanamaz.’’ sözlerini söylemiştir.

Buna göre Mustafa Kemal'in düşünce dünyasıyla ilgili,

I. Yabancı ideolojilerden etkilenmemiştir.
II. Yeni fikir ve görüşlere açık bir kişiliğe sahiptir.
III. Farklı fikirlerden yararlanarak düşüncelerini oluşturmuştur.

Yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

Bu düşünürlerin Mustafa Kemal’e etkileriyle ilgili hangisine ulaşılamaz?