5. Sınıf Türkçe Deneme Sınavı

Yaz sonlarına doğru kasabaya cambaz geldi. Okulun arkasındaki düzlüğe yerleşip telleri kurdular. Sonra gösterilerini halka duyurmak için bölük bölük sokaklara döküldüler. Palyaçolar, tahta bacaklarla boylarını uzatmışlardı. Başları evlerin çatılarına değe değe yürüyorlardı. Cambaz kadın, telli pullu giysileriyle göz kamaştırıyordu. Cambaz adam, elindeki kalın demiri büküp eğerek halka gücünü göstermeye çalışıyordu. Gün boyunca, davul zurna eşliğinde semt semt dolaştılar. Ben de arkalarından hiç ayrılmadım. Çok mutlu olmuştum ama param olmadığı için bu gösteriyi izleyemeyecektim. Üzgündüm elbet ama gene de sokaktaki tanıtım gösterilerinden dolayı mutluydum. Ertesi gün Elçin’le buluştuk. Elçin babasından cambaza gitmek için para istedi. Elçin, babasından para alırken ben biraz uzaklaştım yanlarından ama Elçin’in “Baba, Burak içinde para verir misin?” sözünü işittim. Sonra Elçin’in babası “Sana verdiğim parayı saysaydın sana zaten iki kişilik bilet parası verdiğimi görürdün.” dedi. Biraz mahcup oldum ama cambaza gitmenin sevinci daha üstün geldi. Elçin, babasından parayı aldıktan sonra yanıma geldi ve koşturarak cambazların gösteri yapacakları alana geldik.

Bu hikâyenin unsurları ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

Bir genç, mutluluğun sırrını öğrenmek için zengin bir bilgeye gitmiş. Bilge onu sarayında ağırlamış. “Mutluluğun sırrı nedir?” diye sormuş delikanlı. Bilge, delikanlının eline bir kaşık verip iki damla sıvı yağı da kaşığın içine koymuş. “Köşkümü bir güzel gez ancak bu yağı dökme.” diye öğütlemiş. Delikanlı sarayı geziyormuş ama gözü kaşıktaymış. Dönüp gelmiş. Bilge “Salondaki Acem halılarını, kütüphanedeki şömineyi, bahçedeki gülleri gördün mü?” diye sormuş. Delikanlı, yağa bakmaktan hiçbir şey görmediğini itiraf etmiş. Bilge şöyle demiş: “Öyleyse şimdi git, daha dikkatli olarak köşkümün harikalarını gör.” Delikanlı bu defa gördüğü her şeyi hafızasına kazımış, gördüklerini bir güzel anlatmış. Bilge, “Peki sana emanet ettiğim iki damla yağ nerede?” diye sormuş. Kaşığa bakan delikanlı, iki damla yağın dökülmüş olduğunu görmüş. Bilge demiş ki “Mutluluğun sırrı, dünyanın bütün harikalarını görmektir ama iki damla yağı unutmadan.”

Bu parçada vurgulanmak istenen düşünce aşağıdakilerden hangisidir?

Kendinden böyle söz eden şair, aşağıdaki dörtlüklerden hangisini yazdığında konuşmasındaki iddiasını kanıtlamış olur?

Köyümüzün en yaşlı insanıydı İhsan dede. Kendi de tam bilmezdi ya doksan beş yaşında olduğu söyleniyordu. Bu yaşına rağmen yine de - - - - , her işini kendisi görürdü. Herkes daha uyurken İhsan dede - - - - köyün hemen bitimindeki bahçesine gider çalışmaya başlardı. Yaşama sevinciyle doluydu. Hiçbir şeyden geri kalmazdı. Ağzından düşürmediği birkaç cümle vardı ki insanlar onu dinlerken bu yaşama bağlılığa hayran kalırdı: “ - - - - şunu yapayım, şuraya gideyim, onu da göreyim.”

Aşağıdaki deyimlerden hangisi bu metinde boş bırakılan yerlerden herhangi birine getirilemez?

Yaz aylarında meyve ve sebze çeşidi çok olur. Bu meyve ve sebzeleri kurutup saklarsak kış boyunca yiyebiliriz. Ancak kurutulmuş meyve ve sebzeleri kışa kadar bozulmadan koruyabilmek zordur. Çünkü küf mantarları her yerde bulunabilir. Meyve ve sebzeler kurutulduktan sonra uygun olmayan koşullarda kalırsa üzerlerinde küf mantarları çoğalır. Çoğalan küf mantarları aflatoksin adı verilen zehirli bir madde üretir. Bu madde insan sağlığına çok zararlıdır. Bu nedenle kurutulmuş meyve ve sebzelerin kuru ve serin ortamlarda saklanması oldukça önemlidir.

Bu parçada neyden söz edilmektedir?

İstanbul tamamen taşa betona bulanmamışken mahalledeki arkadaşlarla toplanır, evimizin yanında yöresindeki boş arsalarda oyun oynardık. Oyun hamurundan değil, topraktan çanak çömlek yapardık. Ayağımız toprağa bastığı gibi türlü çeşit böcekle de yarenlik (arkadaşlık) ederdik. Unutmadan söyleyeyim annemiz babamız öyle başımızda da beklemezdi. Hava kararınca pencereden “Hadi artık eve!” diye seslenmekle yetinirlerdi. Esra Okutan’ın kaleme aldığı, Zeynep Özatalay’ın resimlediği “Kelebek”, beni işte bu evvel zamana götürdü. Okutan, kaybedilip-bulma üzerine kurulu bu dostluk hikâyesine mekân olarak eski İstanbul’u seçmiş.

Parçanın yazarı altı çizili sözle aşağıdakilerden hangisini anlatmak istemiştir?

Parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde koşul anlamı vardır?

Bir varlığın özelliğini ya da içinde bulunduğumuz durumu daha belirgin ve etkileyici bir ifade ile anlatmak istediğimizde “benzetme”den yararlanabiliriz. Bunu yaparken anlatmak istediğimiz varlığı ya da durumu, özellik bakımından daha üstün olan başka bir varlığa benzetiriz. Örneğin bir çocuğun yanağındaki kırmızılığı anlatmak istediğimizde yanakları elmaya benzetiriz ve “Elma gibi yanakları var.” deriz.

Buna göre aşağıdaki şiirlerin hangisinde benzetmeye yer verilmemiştir?

• Soru eki veya sözü içeren cümle veya sözlerin sonuna konur.
• Bilinmeyen, kesin olmayan veya şüpheyle karşılanan yer, tarih vb. durumlar için kullanılır
• Soru bildiren ancak soru eki veya sözü içermeyen cümlelerin sonuna konur.

Bu bilgilere göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde soru işareti (?) yanlış kullanılmıştır?

Bu görselden “kar leoparları” ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisine ulaşılamaz?

Bu tablodaki sözcükler belirli bir düzene göre yerleştirilmiştir.

Buna göre aşağıdaki bilgilerden hangisi sözcüklerin yerleşme düzeniyle ilgili yanlış bir değerlendirmedir?

I. İnşaatı bitirebilmek için işçiler gece gündüz demeden çalışıyorlar.
II. Sonbahar gelip çatınca ağaçlara hüzün, yapraklara ise korku çöker.
III. Sen geç geleceğim deyince biz de çocuklara parka gittik.
IV. Pazar günü çoluk çocuk kim varsa arabaya doluşup pikniğe gittik.
Türkçe dersinde yukarıdaki cümleleri tahtaya yazan öğrenciler hakkında bilinenler şunlardır:
• Beste’nin cümlesinde sesteş sözcük vardır.
• Cem ile Murat, ikileme içeren cümleler yazmışlardır.
• Naz, cümlesinde insan dışındaki bir varlığa insana ait özellikler kazandırmıştır.
• Murat’ın cümlesinde kullandığı ikileme anlamlı sözcüklerden oluşmuştur.

Buna göre hangi cümlenin kime ait olduğu aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir?

Aşağıdaki görsellerden hangisi bu metindeki yönergelerden herhangi biriyle ilgili değildir?

Orman alanlarının azalmasındaki en büyük etken orman yangınlarıdır. Bir orman yangınına, yangın yayılmadan en kısa sürede müdahale etmek çok önemlidir. Bu şekilde yangının vereceği zarar en aza indirilebilir. Bu nedenle yangının görülmesi ve yerinin saptanması gerekir. Bunun için ormanları yüksekten gören yerlere yangın gözetleme kuleleri inşa edilir. Yangın gözetleme kulelerinin çoğunda en az iki gözetleyici bulunur. Bazı yangın gözetleme kulelerindeyse yalnızca kameralarla gözetleme yapılır.

Bu parçada aşağıdakilerin hangisine değinilmemiştir?

Aşağıda büyük harflerin kullanıldığı yerlerle ilgili bazı kurallar verilmiştir:
• Kişi adlarından önce ve sonra gelen unvanlar, saygı sözleri, rütbe adları ve lakaplar büyük harfle başlar.
• Yer adlarında ilk isimden sonra gelen ve deniz, nehir, göl, dağ, boğaz vb. tür bildiren ikinci isimler büyük harfle başlar.
• Kitap, dergi, gazete ve nat eserlerinin (tablo, heykel, beste vb.) her kelimesi büyük harfle başlar.
• Ulusal, resmî ve dinî bayramlarla anma ve kutlama günlerinin adları büyük harfle başlar.
Bu kurallara göre,
I. Herkes Doktor Sami Bey’i soruyor, aksi gibi o da bugün raporluymuş
II. 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı, bütün yurtta coşkuyla ve içtenlikle kutlandı.
III. Habib Bektaş’ın yazdığı Yok Yüzler - 2 Romanını bütün çocuklar zevkle okumuştu.
IV. Erzurum Ovası, 2800 metre rakımla Türkiye’nin en yüksek düzlüğüdür.
cümlelerinden hangisinde yazım yanlışı yapılmıştır?